Znamy zwycięzców najważniejszej fińskiej nagrody literackiej, Finlandia 2019!
W kategorii Literatura piękna zwyciężyła powieść Pajtima Statovciego Bolla (wydawnictwo Otava). Statovci, z pochodzenia Albańczyk, dzięki znajomości kultury Bałkanów stworzył realistyczny i wiarygodny obraz bohaterów na tle wojny w Kosowie. Redaktor naczelna fińskiej państwowej rozgłośni radiowej Yleisradio, Merja Ylä-Anttila, która podjęła decyzję o zwycięzcy, doceniła powieść za przepiękny i dopracowany język oraz jej ,,humanitarne przesłanie”. Ylä-Anttila powiedziała w wywiadzie telewizyjnym dla MTV3: ,,Bolla, mimo ukazanego w niej okrucieństwa, […] zostawia w nas odrobinę nadziei w ludzkość”.
29-letni Statovci jest najmłodszym laureatem nagrody literackiej Finlandia. Pracę nad powieścią Bolla rozpoczął już w 2011 roku!
Nagrodę Finlandia w kategorii Literatura naukowa i popularnonaukowa otrzymali Anssi Jokiranta, Pekka Juntti, Anna Ruohonen oraz Jenni Räinä za książkę Metsä meidän jälkeemme (Las przyszłości, wydawnictwo Like). Zwycięzcę w tej kategorii wybrał ekonomista profesor Sixten Korkman. Uzasadniając swoją decyzję, powiedział, że nagrodzona publikacja porusza bardzo ważny temat: las jest obecny w życiu każdego Fina, a fińska gospodarka w dużym stopniu opiera się na przemyśle drzewnym. Według Korkmana niezwykle cenne jest to, że publikacja zwraca uwagę na przybierającą zbyt agresywny charakter wycinkę drzew. Jej skutkiem będzie wyniszczenie środowiska naturalnego i odebranie Finom ich narodowego krajobrazu. Rozwiązanie tego problemu jest, zdaniem Korkmana, pilnym zadaniem dla naukowców.
W kategorii Literatura dla dzieci i młodzieży nagrodzono dystopijną powieść dla młodzieży Auringon pimeä puoli (Ciemna strona słońca, wydawnictwo WSOY). Jej autorka, psycholożka i wielokrotnie nagradzana pisarka, Marisha Rasi-Koskinen znana była do tej pory głównie dorosłym czytelnikom. W swojej pierwszej powieści dla młodzieży Rasi-Koskinen opisuje historię młodej dziewczyny, która poznaje skrywaną przeszłość przekraczając granice czasu i przestrzeni. Powieść została doceniona przez jury i krytyków za intrygującą i pełną tajemnic historię trzymającą czytelnika w napięciu do ostatnich stron. Olavi Uusivirta, fiński muzyk i aktor, który podjął ostateczną decyzję o zwycięzcy, porównał powieść do ,,długiego i psychodeliczny snu, po obudzeniu się z którego trudno nam uwierzyć w rzeczywistość jawy”.
Laureaci Finlandii otrzymają nagrody pieniężne w wysokości 30 000 euro.
Podczas gali wyrażono obawy dotyczące poziomu czytelnictwa oraz zainteresowania literaturą. Podkreślano wagę dobrej i ciekawej dla czytelników literatury oraz wpływ czytania na rozwój umiejętności językowych u dzieci i młodzieży. Profesor Sixten Korkman w swojej przemowie zwrócił również uwagę na rolę literatury naukowej i popularnonaukowej, która pomaga czytelnikowi zrozumieć skomplikowane zależności we współczesnym świecie, w którym populizm bierze górę nad demokracją.
Autorki: Marta Laskowska, Natalia Nordling
KIRJA 